آ
ا
ب
پ
ت
ث
ج
چ
ح
خ
د
ذ
ر
ز
ژ
س
ش
ص
ض
ط
ظ
ع
غ
ف
ق
ک
گ
ل
م
ن
و
ه
ی
اَدهم
/adham/
(عربی) 1- سیاه، تیرگون؛ 2- آثار نو؛ 3- بند و قید؛ 4- (اَعلام) نام پدرِ ابراهیم (ابواسحاق ابراهیم ابن ادهم ابن منصور ابن زید بلخی) معروف به ابراهیم ادهم از بزرگان صوفیه و عرفان.
ادیب
/adib/
(عربی) 1- زیرک، 2- نگاهدارنده‌ی حد همه چیز؛ 3- بافرهنگ، دانشمند؛ 4- خداوند ادب؛ 5- آن که در علوم ادبی تخصص دارد، متخصص ادبیات، سخن‌دان، سخن شناس؛ 6- (در قدیم) آراسته به ارزش‌های اخلاقی، آداب‌دان؛ 7- (اَعلام) ادیب پیشاوری: [1222-1309 شمسی]، ادیب و شاعر فارسی زبان متولد پیشاور، متخلص به ادیب، که در ایران به تدریس فلسفه و ادبیات پرداخت و جمعی از ادیبان ایران شاگرد او بودند.
اَرجاسب
/arjāsb/
1- دارنده‌ی اسب پر بها و با ارزش؛ 2- (اَعلام) (در شاهنامه) پادشاه اساطیری توران از نوادگان افراسیاب، قاتل پدر و پسران گشتاسب که به دست اسفندیار کشته شد.
اَرجمند
/arjmand/
1- گرامی و عزیز؛ 2- دارای قدر و منزلت، محترم، بزرگوار، شریف؛ 3- قیمتی، گران‌بها؛ 4- مهم، با‌اهمیت، عالی؛ 5- (در قدیم) لایق، شایسته، سزاوار، در‌خور، مورد قبول؛ 6- (در قدیم) همراه با شکوه و جلال.
اَرحام
/arhām/
(عربی) (جمع رحم)، خویشان، کسان، بستگان، منسوبان به ویژه منسوبان نَسَبی. [این واژه اگر «ارحام»/erham/ تلفظ شود به معنی مهربانی کردن، مهر ورزیدن، بخشایش‌‌آوردن است].
اُرُد
/orod/
(اَعلام) نام دو تن از شاهان اشکانی 1) اُرُد اول [ 57-36 پیش از میلاد] که در زمان او نخستین جنگ ایران و روم درگرفت. او پدر و برادرش را کشت و خود به دست پسرش کشته شد. 2) اُرُد دوم [ 4-7 میلادی] که در جریان شورش مردم کشته شد.
اَردشیر
/ardešir/
1- شهریاری و پادشاهی مقدس، کسی که دارای چنین شهریاری است؛ 2- (اَعلام) 1) (در شاهنامه) پسر گشتاسب که در جنگ با ارجاسب تورانی همراه با برادرانش شیدسب و شیرو کشته شد؛ 2) نام سه تن از شاهان ایران از سلسله‌ی هخامنشی. اردشیر اول: ملقب به درازدست [264-424 پیش از میلاد]، پسر و جانشین خشایار شای اول؛ اردشیر دوم: ملقب به باحافظه [404-360 پیش از میلاد] پسر و جانشین داریوش دوم؛ اردشیر سوم: [= اُخُس]، [359-338 پیش از میلاد] پسر و جانشین اردشیر دوم؛ 3) نام سه تن از شاهان ایرانی از سلسله‌ی ساسانی. اردشیر اول: [= اردشیر بابکان]، بنیانگذار و نخستین شاه [226-241 میلادی] سلسله، که در سال 212 در فارس مدعی پادشاهی شد و اصفهان و کرمان را تسخیر کرد و پس از کشتن اردوان پنجم (224) به تأسیس سلسله‌ی پادشاهی تازه‌ای توفیق یافت؛ اردشیر دوم: [379-383 میلادی]، برادر و جانشین شاپور ذوالاکتاف؛ اردشیر سوم: [629-630 میلادی]، پسر و جانشین قباد دوم، که در هفت سالگی به تخت نشست و پس از مدت کوتاهی به دست برادرش کشته شد.
اَردلان
/arda(e)lān/
(اَرد = پاک و مقدس + لان (پسوند مکان))، 1- جای و مکان مقدس؛ 2- نام طایفه‌ای از ایلات کرد ایران.
اَردوان
/ardavān/
1- نگهبان درستکاران؛ 2- (اَعلام) نام پنج تن از شاهان ایرانی از سلسله‌ی اشکانی 1) اردوان اول: [حدود 211- حدود 191 پیش از میلاد]. 2) اردوان دوم: [128-124 پیش از میلاد] که در جنگ با تُخارها کشته شد. 3) اردوان سوم: [12-39 میلادی] که از ادعای ایران بر ارمنستان به سود روم چشم پوشید. 4) اردوان چهارم: [80-81 میلادی]. 5) اردوان پنجم: آخرین شاه اشکانی [209-224 میلادی] که به دست اردشیر بابکان کشته شد.
@www0201001ir
@0201001.ir